ఎంచిన శ్లోకములు : బాల కాండ
ఎంచిన శ్లోకములు – బాలకాండ
1.1.1.అనుష్టుప్..*
తపః స్వాధ్యాయ నిరతం
తపస్వీ వాగ్విదాం వరమ్ ।
నారదం పరిపప్రచ్ఛ
వాల్మీకి ర్మునిపుంగవమ్ ॥
1.1.2.అనుష్టుప్..*
“కోన్వస్మిన్ సామ్ప్రతం లోకే
గుణవా న్కశ్చ వీర్యవాన్ ।
ధర్మజ్ఞశ్చ కృతజ్ఞశ్చ
సత్యవాక్యో దృఢవ్రతః ॥
1.1.3.అనుష్టుప్..*
చారిత్రేణ చ కో యుక్తః
సర్వభూతేషు కో హితః ।
విద్వాన్కః కః సమర్థశ్చ
కశ్చైక ప్రియదర్శనః ॥
1.1.4.అనుష్టుప్..*
ఆత్మవాన్ కో జితక్రోధో
ద్యుతిమాన్ కోఽ నసూయకః ।
కస్య బిభ్యతి దేవాశ్చ
జాతరోషస్య సంయుగే ॥
1.1.7.అనుష్టుప్..*
“బహవో దుర్లభాశ్చైవ
యే త్వయా కీర్తితా గుణాః ।
మునే! వక్ష్యామ్యహం బుద్ధ్వా
తైర్యుక్తః శ్రూయతాం నరః ॥
1.1.13.అనుష్టుప్..*
ప్రజాపతిసమః శ్రీమాన్
ధాతా రిపునిషూదనః ।
రక్షితా జీవలోకస్య
ధర్మస్య పరిరక్షితా ॥
1.1.14.అనుష్టుప్..*
రక్షితా స్వస్య ధర్మస్య
స్వజనస్య చ రక్షితా ।
వేదవేదాంగ తత్త్వజ్ఞో
ధనుర్వేదే చ నిష్ఠితః ॥
1.1.97.అనుష్టుప్..*
దశవర్ష సహస్రాణి
దశవర్ష శతాని చ ।
రామో రాజ్యముపాసిత్వా
బ్రహ్మలోకం గమిష్యతి ॥
1.1.98.అనుష్టుప్..*
ఇదం పవిత్రం పాపఘ్నం
పుణ్యం వేదైశ్చ సమ్మితమ్ ।
యః పఠే ద్రామచరితమం
సర్వపాపైః ప్రముచ్యతే ॥
1.1.99.అనుష్టుప్..*
ఏత దాఖ్యాన మాయుష్య
పఠన్ రామాయణం నరః ।
సపుత్రపౌత్రః సగణః
ప్రేత్య స్వర్గే మహీయతే ॥
1.1.100.జగతి..*
పఠన్ద్విజో వాగృషభత్వ మీయాత్
స్యాత్క్షత్రియో భూమిపతిత్వ మీయాత్ ।
వణిగ్జనః పణ్యఫలత్వ మీయాత్
జనశ్చ శూద్రోఽ పి మహత్వ మీయాత్" ॥
1.2.15.అనుష్టుప్..*
“మా నిషాద! ప్రతిష్ఠాం త్వం
అగమ శ్శాశ్వతీః సమాః ।
యత్క్రౌంచ మిథునాదేకమ్
అవధీః కామమోహితమ్" ॥
1.2.18.అనుష్టుప్..*
“పాదబద్ధోఽ క్షరసమః
తన్త్రీలయ సమన్వితః ।
శోకాఽఽర్తస్య ప్రవృత్తో మే
శ్లోకో భవతు నాన్యథా" ॥
1.2.36.అనుష్టుప్..*
కురు రామకథాం పుణ్యాం
శ్లోకబద్ధాం మనోరమామ్ ।
యావత్స్థాస్యన్తి గిరయః
సరితశ్చ మహీతలే ।
తావ ద్రామాయణకథా
లోకేషు ప్రచరిష్యతి ॥
1.2.37.అనుష్టుప్..*
యావద్రామస్య చ కథా
త్వత్కృతా ప్రచరిష్యతి ।
తావదూర్ధ్వమధశ్చ త్వమ్
మల్లోకేషు నివత్స్యసి"।
ఇత్యుక్త్వా భగవాన్బ్రహ్మా
తత్రై వాన్తరధీయత॥
1.2.39.అనుష్టుప్..*
సమాక్షరైశ్చతుర్భిర్యః
పాదైర్గీతో మహర్షిణా ।
సోఽ నువ్యాహరణా ద్భూయః
శ్లోకః శ్లోకత్వమాగతః ॥
1.3.8.అనుష్టుప్..*
కామార్థగుణసంయుక్తం
ధర్మార్థగుణవిస్తరమ్ ।
సముద్రమివ రత్నాఢ్యం
సర్వశ్రుతి మనోహరమ్ ॥
1.4.1.అనుష్టుప్..*
ప్రాప్తరాజ్యస్య రామస్య
వాల్మీకి ర్భగవానృషిః ।
చకార చరితం కృత్స్నం
విచిత్రపద మాత్మవాన్ ॥
1.4.2.అనుష్టుప్..*
చతుర్వింశ త్సహస్రాణి
శ్లోకానాముక్తవా నృషిః ।
తథా సర్గశతాన్ పంచ
షట్కాణ్డాని తథోత్తరమ్ ॥
1.4.7.అనుష్టుప్..*
కావ్యం రామాయణం కృత్స్నం
సీతాయాశ్చరితం మహత్ ।
పౌలస్త్యవధ మిత్యేవ
చకార చరితవ్రతః ॥
1.4.8.అనుష్టుప్..*
పాఠ్యే గేయే చ మధురం
ప్రమాణైస్త్రిభి రన్వితమ్ ।
జాతిభిః సప్తభిర్బద్ధం
తన్త్రీలయ సమన్వితమ్ ॥
1.4.9.అనుష్టుప్..*
రసైః శృంగారకారుణ్య
హాస్య వీర భయానకైః ।
రౌద్రాదిభిశ్చ సంయుక్తం
కావ్యమే తదగాయతామ్ ॥
1.4.27.అనుష్టుప్..*
ఆశ్చర్యమిదమాఖ్యానం
మునినా సమ్ప్రకీర్తితమ్ ।
పరం కవీనామాధారం
సమాప్తం చ యథాక్రమమ్ ॥
1.4.28.అనుష్టుప్..*
అభిగీతమిదం గీతం
సర్వగీతేషు కోవిదౌ ।
ఆయుష్యం పుష్టిజనకం
సర్వశ్రుతిమనోహరమ్ ॥
1.4.36.జగతి..*
"ఇమౌ మునీ పార్థివలక్షణాన్వితౌ
కుశీలవౌ చైవ మహాతపస్వినౌ ।
మమాపి తద్భూతికరం ప్రవక్ష్యతే
మహానుభావం చరితం నిబోధత" ॥
1.5.3.అనుష్టుప్..*
ఇక్ష్వాకూణా మిదం తేషాం
రాజ్ఞాం వంశే మహాత్మనామ్ ।
మహదుత్పన్న మాఖ్యానం
రామాయణమితి శ్రుతమ్ ॥
1.5.4.అనుష్టుప్..*
తదిదం వర్తయిష్యామి
సర్వం నిఖిలమాదితః ।
ధర్మకామార్థ సహితం
శ్రోతవ్య మనసూయయా ॥
1.5.15.అనుష్టుప్..*
ప్రాసాదై రత్నవికృతైః
పర్వతైరివ శోభితామ్ ।
కూటాగారైశ్చ సమ్పూర్ణాం
ఇన్ద్రస్యే వామరావతీమ్ ॥
1.6.16.అనుష్టుప్..*
కశ్చిన్నరో వా నారీ వా
నాశ్రీమాన్ నాప్యరూపవాన్ ।
ద్రష్టుం శక్య మయోధ్యాయా
నాపి రాజన్యభక్తిమాన్ ॥
1.6.26.అనుష్టుప్..*
సా యోజనే చ ద్వే భూయః
సత్యనామా ప్రకాశతే ।
యస్యాం దశరథో రాజా
వసన్ జగదపాలయత్ ॥
1.13.30.అనుష్టుప్..*
తతః ప్రీతో ద్విజశ్రేష్ఠః
తాన్ సర్వాన్ పునరబ్రవీత్ ।
“అవజ్ఞయా న దాతవ్యం
కస్యచిల్లీలయాపి వా ॥
1.13.31.అనుష్టుప్..*
అవజ్ఞయా కృతం హన్యాత్
దాతారం నాత్ర సంశయః" ।
తతః కైశ్చిదహోరాత్రైః
ఉపయాతా మహీక్షితః ॥
1.15.10.అనుష్టుప్..*
నైనం సూర్యః ప్రతపతి
పార్శ్వే వాతి న మారుతః ।
చలోర్మిమాలీ తం దృష్ట్వా
సముద్రోఽ పి న కమ్పతే ॥
1.17.16.అనుష్టుప్..*
మారుతస్యాత్మజః శ్రీమాన్
హనుమాన్నామ వానరః ।
వజ్రసంహననోపేతో
వైనతేయసమో జవే ॥
1.17.25.అనుష్టుప్..*
శిలాప్రహరణాః సర్వే
సర్వే పాదపయోధినః ।
నఖదంష్ట్రాయుధాః సర్వే
సర్వే సర్వాస్త్రకోవిదాః ॥
1.20.4.అనుష్టుప్..*
ఇమే శూరాశ్చ విక్రాన్తా
భృత్యా మేఽ స్త్రవిశారదాః ।
యోగ్యా రక్షోగణైర్యోద్ధుం
న రామం నేతుమర్హసి ॥
1.20.6.అనుష్టుప్..*
నిర్విఘ్నా వ్రతచర్యా సా
భవిష్యతి సురక్షితా ।
అహం తత్ర గమిష్యామి
న రామం నేతుమర్హసి ॥
1.20.8.అనుష్టుప్..*
విప్రయుక్తో హి రామేణ
ముహూర్తమపి నోత్సహే ।
జీవితుం మునిశార్దూల!
న రామం నేతుమర్హసి ॥
1.20.10.అనుష్టుప్..*
షష్టిర్వర్షసహస్రాణి
జాతస్య మమ కౌశిక ।
దుఃఖేనోత్పాదితశ్చాయం
న రామం నేతుమర్హసి ॥
1.20.11.అనుష్టుప్..*
చతుర్ణామాత్మజానాం హి
ప్రీతిః పరమికా మమ ।
జ్యేష్ఠం ధర్మప్రధానం చ
న రామం నేతుమర్హసి॥
1.23.2.అనుష్టుప్..*
“కౌసల్యా సుప్రజా రామ!
పూర్వా సన్ధ్యా ప్రవర్తతే ।
ఉత్తిష్ఠ నరశార్దూల!
కర్త్తవ్యం దైవమాహ్నికమ్" ॥
1.24.30.అనుష్టుప్..*
స్వబాహుబలమాశ్రిత్య
జహీమాం దుష్టచారిణీమ్ ।
మన్నియోగాదిమం దేశం
కురు నిష్కణ్టకం పునః ॥
1.31.4.అనుష్టుప్..*
“ఇమౌ స్మ మునిశార్దూల!
కింకరౌ సముపస్థితౌ ।
ఆజ్ఞాపయ యథేష్టం వై
శాసనం కరవావ కిమ్" ॥
1.35.2.అనుష్టుప్..*
“సుప్రభాతా నిశా రామ!
పూర్వా సన్ధ్యా ప్రవర్తతే ।
ఉత్తిష్ఠోత్తిష్ఠ భద్రం తే
గమనాయాభిరోచయ" ॥
1.41.4.అనుష్టుప్..*
అభివాద్యాభివాద్యాంస్త్వం
హత్వా విఘ్నకరానపి ।
సిద్ధార్థః స్సన్నివర్తస్వ
మమ యజ్ఞస్య పారగః" ॥
1.48.30.అనుష్టుప్..*
ఇహ వర్షసహస్రాణి
బహూని త్వం నివత్స్యసి ।
వాయుభక్షా నిరాహారా
తప్యన్తీ భస్మశాయినీ ॥
1.48.31.అనుష్టుప్..*
అదృశ్యా సర్వభూతానామ్
ఆశ్రమేఽ స్మిన్నివత్స్యసి ।
యదా చైతద్వనం ఘోరమ్
రామో దశరథాత్మజః ॥
1.48.32.అనుష్టుప్..*
ఆగమిష్యతి దుర్దర్షః
తదా పూతా భవిష్యసి ।
తస్యాతిథ్యేన దుర్వృత్తే!
లోభమోహ వివర్జితా ॥
1.49.13.అనుష్టుప్..*
దదర్శ చ మహాభాగాం
తపసా ద్యోతితప్రభామ్ ।
లోకైరపి సమాగమ్య
దుర్నిరీక్ష్యాం సురాసురైః ॥
1.49.14.అనుష్టుప్..*
ప్రయత్నాన్నిర్మితాం ధాత్రా
దివ్యాం మాయామయీమివ ।
సతుషారావృతాం సాభ్రాం
పూర్ణచన్ద్ర ప్రభామివ ॥
1.49.15.అనుష్టుప్..*
మధ్యేఽ మ్భసో దురాధర్షాం
దీప్తాం సూర్యప్రభామివ ।
సా హి గౌతమవాక్యేన
దుర్నిరీక్ష్యా బభూవ హ ॥
1.49.17.అనుష్టుప్..*
రాఘవౌ తు తత స్తస్యాః
పాదౌ జగృహతుస్తదా ।
స్మరన్తీ గౌతమవచః
ప్రతిజగ్రాహ సా చ తౌ ॥
1.56.23.అనుష్టుప్..*
“ధిగ్బలం క్షత్రియబలమ్
బ్రహ్మతేజోబలం బలమ్ ।
ఏకేన బ్రహ్మదణ్డేన
సర్వాస్త్రాణి హతాని మే” ॥
1.67.12.అనుష్టుప్..*
విశ్వామిత్రస్తు ధర్మాత్మా
శ్రుత్వా జనకభాషితమ్ ।
"వత్స రామ! ధనుః పశ్య”
ఇతి రాఘవమబ్రవీత్ ॥
1.67.14.అనుష్టుప్..*
“ఇదం ధనుర్వరం బ్రహ్మన్!
సంస్పృశామీహ పాణినా ।
యత్నవాంశ్చ భవిష్యామి
తోలనే పూరణేఽ పి వా?" ॥
1.69.14.అనుష్టుప్..*
“ప్రతిగ్రహో దాతృవశః
శ్రుతమేతన్మయా పురా ।
యథా వక్ష్యసి ధర్మజ్ఞ
తత్కరిష్యామహే వయమ్" ॥
1.73.27.అనుష్టుప్..*
“ఇయం సీతా మమ సుతా
సహధర్మచరీ తవ ।
ప్రతీచ్ఛ చైనాం భద్రం తే
పాణిం గృహ్ణీష్వ పాణినా ॥
1.73.28.అనుష్టుప్..*
పతివ్రతా మహాభాగా
ఛాయేవానుగతా సదా" ।
ఇత్యుక్త్వా ప్రాక్షిపద్రాజా
మన్త్రపూతం జలం తదా ॥
1.74.19.అనుష్టుప్..*
కైలాసమివ దుర్ధర్షం
కాలాగ్నిమివ దుస్సహమ్ ।
జ్వలంతమివ తేజోభిః
దుర్నిరీక్ష్యం పృథగ్జనైః ॥
1.76.3.అనుష్టుప్..*
వీర్యహీనమివాశక్తమ్
క్షత్రధర్మేణ భార్గవ ।
అవజానాసి మే తేజః
పశ్య మేఽద్య పరాక్రమమ్” ॥
1.76.18.అనుష్టుప్..*
ఏతే సురగణాస్సర్వే
నిరీక్షన్తే సమాగతాః ।
త్వామప్రతిమకర్మాణం
అప్రతిద్వన్ద్వమాహవే ॥
1.77.28.అనుష్టుప్..*
రామస్తు సీతయా సార్ధమ్
విజహార బహూనృతూన్ ।
మనస్స్వీ తద్గతస్తస్యాః
నిత్యం హృది సమర్పితః ॥
1.77.29.అనుష్టుప్..*
ప్రియా తు సీతా రామస్య
దారాః పితృకృతా ఇతి ।
గుణాద్రూపగుణాచ్చాపి
ప్రీతిర్భూయోఽ భ్యవర్ధత ॥
1.77.30.అనుష్టుప్..*
తస్యాశ్చ భర్తా ద్విగుణమ్
హృదయే పరివర్తతే ।
అన్తర్జాతమపి వ్యక్తమ్
ఆఖ్యాతి హృదయం హృదా ॥
1.77.31.అనుష్టుప్..*
తస్య భూయో విశేషేణ
మైథిలీ జనకాత్మజా ।
దేవతాభిస్సమా రూపే
సీతా శ్రీరివ రూపిణీ ॥