వాల్మీకి తెలుగు రామాయణం

ఛందస్ : అనుష్టుప్ ఛందస్

• Print
• Email
• Share on FaceBook
• Share on Twitter

  1} వాల్మీకీయ ఆదికావ్యం శ్రీమద్రామయణం అనుష్టుప్ ఛందస్సులో ఉన్నది. (kamakoti.org)
  2} అనుష్టుప్ వృత్త ఛందస్సుల కన్నా పురాతనమైనది.
  3} అనుష్టుప్ శ్లోకం వృత్త ఛందస్సు కాదు. ఇది వేద ఛందస్సు. కాని కావ్యాదులలో శ్లోకానికి, వేదాలలో వలె స్వరభేదం / శబ్దస్తాయి బేదం నిర్దేశం లేదు.
  4} అనుష్టుప్ శ్లోకానికి ప్రతి శ్లోకానికి 8 అక్షరాలు కలిగి నాలుగు పాదాలు ఉంటాయి.
  కాలంతరములో క్రింది నియమములు చేరి ఉండవచ్చు.
  5} అనుష్టుప్ ఛంధము - ప్రస్తారమున దీనికి 256 భేదములు ఉన్నాయి. దీనిని విద్యున్మాల మాణవకాక్రీడ, చిత్ర పద, హంసరుత, ప్రమాణిక, సమానిక, శ్లోక. . . భేద ప్రబేధములు ఉన్నాయి.
  6} అనుష్టుప్ శ్లోక ఛంధమున ప్రతి చరణము నందును 5వ అక్షరము లఘువు, 6వ అక్షరము గురువు; 7 అక్షరము ప్రధమ, తృతీయ చరణములందును దీర్షముగాను; ద్వితీయ,చతుర్ధ చరణములందు హ్రస్వముగాను ఉండును.
    ~x~